به طور کلی این پژوهش بر آن است تا جایگاه پرندگان را در جهان مثنوی معنوی تبیین کند و این عناصر را از نظر معانی نمادین بررسی نماید. از آنجا که مولانا در طرح های قصه های مثنوی و در ساختار تمثیلات آن از عنصر، پرندگان بهره شایانی بوده است بررسی معانی نمادین آن می تواند به فهم هر چه بیشتر متن و در فرجام به درک هر چه بهتر پیام های عرفانی و رموز عشقی که از زبان شاعر روایت می شود بیانجامد. سیمرغ از پرندگانی است که در بخش تطبیقی ادبیات مدل مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش انتهایی مقدمه ها بررسی مختصری در خصوص جایگاه پرندگان در قصص قران و مثنوی معنوی صورت گرفته است. در متن رساله نیز اسامی پرندگان حروف الفب ذکر شده است سپس ابیات منتخب از مثنوی معنوی نوشته شده و پس از آن معانی نمادین و معنی و توضیحات قاموسی پرنده ذکر گردیده است ابابیل ، باز ، بط ، بلبل، طوطی، سیمرغ، زاغ، طاووس، عنقا، لک لک، هدهد و هما نمونه پرندگانی که در متن با توجه به مثنوی معنوی از نظر گاه معنای نمادین بررسی و تحلیل شده اند در بخش تعلیقات نیز برای اشنایی هر چه بیشتر با فضای ذهنی مولوی در بهره گیری از عنصر پرنده ، ابیاتی از کلیات شمس گزینش شده که با نمونه پرندگان مثنوی اشتراک دارد
